بازنمایی ساخت اطلاعی درونی و بیرونی در جملات مرکب زبان فارسی

Authors

Abstract:

ساخت اطلاعی و چگونگی بازنمایی آن در انواع ساخت‌ها از جمله مباحثی است که توجه زیادی را در حوزۀ رویکردهای نقش‌گرا نسبت به بررسی زبان به خود جلب کرده است. در این جستار برآنیم که به بررسی چگونگی توزیع اطلاع ازمنظرِ مدیریت زمینۀ مشترک در جملات مرکب بپردازیم. در دستور نقش و ارجاع بندهای ناهم‌پایه به دو نوعِ ناهم‌پایۀ دختر و ناهم‌پایۀ افزودنی تقسیم می‌شود. از این رو می‌توان ساخت اطلاعیِ بیرونی را شامل ساخت اطلاعی در کل بندِ ناهم‌پایه و ساخت اطلاعیِ درونی را مشتمل بر ساخت اطلاعیِ بند درونه محسوب کرد. در این پژوهش براساسِ پارامترهای مذکور [ساخت‌های ناهم‌پایۀ دختر دربرابر ناهم‌پایۀ افزودنی و ساخت اطلاعیِ بیرونی در برابر ساخت اطلاعیِ درونی] به بررسیِ چگونگیِ توزیعِ اطلاع در جملات مرکب زبان فارسی پرداختیم و به نتایجی دست یافتیم که به‌طور خلاصه به این شرح است: بندهای موصولیِ تحدیدی عموماً نمی‌توانند میزبان کانون جمله و همچنین محدودة مناسبی برای ظهور مبتداهای تقابلی باشند، چراکه درصورت وجود مقوله‌های اطلاعیِ مذکور، این بند نمی‌تواند وظیفۀ اصلی خود را که کمک به شناسایی مرجع (اسم هسته‌ای مورد توصیف) است انجام دهد. بندهای قیدی که نوعی از بندهای افزودنی هستند نمی‌توانند دارای ساخت اطلاعیِ درونی باشند یا به‌عبارتی نمی‌توان هیچ‌یک از سازه‌های درونیِ آنها را مورد سؤال قرار داد. تنها راه سؤالی‌سازیِ این عناصر به‌طریقِ انعکاسی یا درجاست که این موضوع به‌شدت وابسته به بافت است. بندهای متممی در زبان فارسی دارای ساخت اطلاعیِ درونیِ کامل هستند و بندهای متممیِ دارای افعال شیوۀ بیان و واقعیت‌نما، در زبان فارسی به‌خصوص در زبان گفتار می‌توانند ساخت اطلاعیِ درونی داشته باشند، درصورتِ وجودِ پیش‌انگارۀ تقابلی نیز بندهای متممی دارای ساختِ اطلاعیِ درونی خواهند بود. لازم به ذکر است که تجزیه و تحلیل پژوهش حاضر بر پایه داده‌های ماشینیِ خواندنی از داستان‌هایی با نثرِ نزدیک به زبان گفتار از شبکه جهانی وب صورت گرفته است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

جملات مرکب در زبان فارسی تحلیلی بر پایة نظریة دستور نقش و ارجاع

در این مقاله، ساختار جملات مرکب زبان فارسی بر پایة نظریة «دستورِ نقش و ارجاع» بررسی می‌شود. این نظریه را، در سال 1997، رابرت دی. ون ولین و رندی جی. لاپولا مطرح کردند و، در سال 2005، ون ولین نسخة نهایی آن را ارائه داد. دستور حاضر سه نوع رابطه را با عنوان «هم‌پایگی»، «ناهم‌پایگی» و «هم‌وابستگی» بین جملات مرکب مطرح می‌سازد و سه سطحِ اولیة پیوند را «بند»، «کانون»، و «هسته» می‌داند. سه نوع رابطة احتما...

full text

جملات شرطی رویدادی در زبان فارسی

ساخت‌های شرطی عبارت‌های زبانی متشکل از بندی وابسته و بندی پایه هستند که وقوع پدیده یا وضعیتی را به وقوع پدیده‌ یا وضعیتی دیگر مشروط می‌سازند. در این مقاله با رویکردی کمینه‌گرا بند شرطی در زبان فارسی را مورد بررسی قرار می‌دهیم. در روند این بررسی، با استفاده از اصول نظریۀ مرجع‌گزینی و برخی آزمون‌های حذف نشان می‌دهیم که بند شرطی جمله‌‌آغازین به عنوان افزوده به گروه زمان و در مواردی به فرافکن‌های ب...

full text

تماس زبان های فارسی و ترکی آذربایجانی و تأثیر آن بر ساخت جملات مرکّب ترکی آذربایجانی

چکیده تحقیق حاضر قصد دارد تا تغییرات نحوی حاصل از تأثیر زبان فارسی بر جملات مرکب زبان ‌‌‌‌‌ترکی‌‌‌‌‌آذربایجانی را مطالعه نماید. داده‌‌ها از منابع معتبر مرتبط با زبان ترکی‌‌‌‌‌آذربایجانی و تعاملات زبانی گویشوران ترکی‌‌‌‌‌آذربایجانی‌‌ مناطق مرکزی استان اردبیل (30 نفر) گردآوری شد. تحلیل داده‌‌ها نشان داد که وام‌‌گیری جزغیرفعلی و حروف‌‌ربط زبان فارسی باعث شده است تا گویشوران ترکی‌‌‌‌‌آذربایج...

full text

جملات مرکب در زبان فارسی تحلیلی بر پایه نظریه دستور نقش و ارجاع

در این مقاله، ساختار جملات مرکب زبان فارسی بر پایه نظریه «دستورِ نقش و ارجاع» بررسی می شود. این نظریه را، در سال 1997، رابرت دی. ون ولین و رندی جی. لاپولا مطرح کردند و، در سال 2005، ون ولین نسخه نهایی آن را ارائه داد. دستور حاضر سه نوع رابطه را با عنوان «هم پایگی»، «ناهم پایگی» و «هم وابستگی» بین جملات مرکب مطرح می سازد و سه سطحِ اولیه پیوند را «بند»، «کانون»، و «هسته» می داند. سه نوع رابطه احتما...

full text

مقایسة جملات بدون شخص در زبان روسی و فارسی

جملات بدون شخص یکی از موضوعات مهم زبان روسی است که بسیاری از زبانشناسان روسی به آن پرداخته اند. و آن عبارت از جملاتی است که اشاره به فاعل ظاهری ندارد و اثری از آنچه که در دستور سنتی روسی به آن فاعل می گویند در این گونه جملات دیده نمی شود. جملات بدون شخص در زبان روسی گاهی بر حالت انسان دلالت دارند‘ زمانی به چگونگی محیط اطراف اشاره می کنند و گاهی نیز نشان دهندة الزام یا عدم الزام و امکان یا عدم ا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 14  issue 28

pages  1- 25

publication date 2019-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023